Avrupa Birliği Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması
İklim değişikliğinin etkilerinden kaynaklı karbon salınımının azaltılması amacıyla Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Avrupa Birliği Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) yayınlanmıştır. Bu düzenlemeye göre;
- 1 Ekim 2023 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanmıştır. Geçiş dönemi Ocak 2026’ya kadar devam edecek ve bu süre zarfında SKDM kapsamına giren ürünlerin sera gazı emisyonlarının AB ithalatçıları tarafından raporlanması gerekecek.
- İlk aşamada AB'ye ihracat yapan Alüminyum, Demir-Çelik, Gübre, Çimento, Hidrojen ve Elektrik sektörlerinde başlayacak olan süreç daha sonrasında diğer sektörleri de kapsayacak.
- Bu sektörler, özellikle karbon sızıntısı riskinin yüksek olması ve yüksek emisyon yoğunluğu gibi belirli kriterlere göre seçildi; bu sektörler, tamamen devreye alındığında, Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) tarafından kapsanan endüstri sektörlerinin emisyonlarının %50'den fazlasını temsil edecek. Gelecekte, CBAM başka ETS sektörlerine de genişletilecek.
- Belirlenmiş altı sektörün ilgili tüzük kapsamında 2026 Ocak ayına kadar 3 aylık periyotlarla raporlama yapma zorunluluğu bulunmaktadır. Örnek olarak, Ocak-Mart dönemi içinde yapılan ithalat için Nisan sonuna kadar SKDM Raporu sunulacaktır.
- Avrupa Birliği’ne ürün ihraç edilmeden önce, Avrupa Birliği’ndeki ithalatçı firmanın ilgili kurumlar tarafından yetkilendirilmesi gerekiyor.
- İthalatçı firma gümrük yetkililerine beyanda bulunduktan sonra, belirtilen ürünün CN koduna bakılır. Eğer ürün, SKDM kapsamına giriyor ve ithalatçı firma bu konuda yetkilendirilmemişse ithalatın gerçekleşmesine izin vermez.
- Gümrük otoritesi, AB üyesi ülkede SKDM kapsamında yetkili otoriteye, beyanda bulunan ithalatçı firmanın kimlik numarası dahil olmak üzere ürünün türü ve miktarını bildirir. Yetkili ithalatçı firma, karbon emisyon beyanlarını üye ülkelerde yetkilendirilmiş kurumlara gerçekleştirir.
- SKDM kapsamında ödenmesi gereken karbon ücretinin hesaplanabilmesi için ithal edilen ürünlerdeki gömülü emisyon miktarının bilinmesi gerekiyor. İthalatçı firma bu bilgileri ihracatı yapan firmadan elde edemezse, Avrupa Komisyonu tarafından belirlenen “varsayılan değerlerin” kullanılması gerekiyor. Üçüncü ülkelerdeki üretici firmalar, AB ile ticari ilişkilerini güçlü tutmak için emisyon miktarlarını kendisi beyan etmek isteyebilir. Bu durumda, raporların uluslararası standartlara göre hazırlanarak doğrulatılması gerekiyor.
İklim Değişikliği Mevzuatı, Emisyon Ticaret Sistemi, Sınırda Karbon Düzenlemesi Mekanizmasına Uyum Mevzuatlarına Hazır Mısınız?
Kamu ve özel sektör için öngörülebilirliği artıracak bir yol haritası niteliğinde olan Orta Vadeli Program (OVP), 06.09.2023 tarihli ve 32301 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Programda; Yeşil dönüşümün ve 2053 net sıfır emisyon hedefinin gerçekleştirilmesi ve sürdürülmesi için sera gazı emisyonlarının azaltılmasına ve iklim değişikliğine uyuma yönelik faaliyetlerle iklim değişikliğiyle mücadeleye ilişkin planlama ve uygulama araçlarının (Kanun/Karar/İdari Düzenleme), 2024 1. Çeyrek (Sürekli)’de düzenleneceği belirtilmektedir.
- ISO 14064-1 Kurumsal Karbon Ayak İzi Danışmanlığı
- ISO 14067 Ürün Karbon Ayak İzi Danışmanlığı
- ISO 14046 Su Ayak İzi Danışmanlığı
- CBAM / SKDM (Sınırda Karbon Düzenlenme Mekanizması) Danışmanlığı
- Sera Gazı Emisyonlarının İzlenmesi ve Raporlanması Hakkında Tebliğ’ MRV (İzleme, Raporlama ve Doğrulama) Danışmanlığı
